Rośliny pastewne i polne

Kurzyślad (Anagallis arvensis) jest pospolitym chwastem na polach uprawnych i łąkach. Należy do rodziny pierwiosnkowatych i niekiedy spotyka się odmianę z kwiatem błękitnym.

Wrotycz (Tanacetum vulgare) ma liść ciemno-zielonej barwy, pierzasto nacinany; wszystkie części tej rośliny z rodziny złożonych odznaczają się gorzkim smakiem i przypisywano im dawniej własności lecznicze.

Przetacznik szerokolistny (Veronica latifolia) jest okazałą rośliną z rodziny trędownikowatych. Od innych licznych gatunków przetacznika wyróżnia się liściem siedzącym i łodygą prostą lub wznoszącą się łukowato od ziemi. Spotyka się na suchych wzgórzach, brzegach lasów lub na skałach.

Do roślin ozdobnych, właściwych głównie okolicom górzystym, należy Goryczka (Gentiana exeisa). Nazwę swą goryczka zawdzięcza gorzkiemu smakowi; gatunek ten, podobnie jak i kilka innych mu pokrewnych, ma własności lecznicze.

Przytulia
Przytulia

Przytulia (Galium Aparine) ma łodygę czworościenną, liście ułożone w krążki, kwiatki drobne. Nasionka tego chwastu opatrzone ostrymi haczykami z łatwością przyczepiają się do ubrania. Przytulia należy do rodziny marzannowaty.

Rogownica (Cerastium arvense) jest drobną roślinką z rodziny goździkowatych. Wszystkie gatunki tego rodzaju mają koronę białą, z płatkami rozciętymi.

Goździk kropkowany (Dianthus deltoides) jest rośliną trwałą, ma kwiaty pojedyncze, łodygę lekko omszoną; spotyka się dość często na suchych łąkach.

Cykoria (Cychorium Intybus), zwana niekiedy podróżnikiem, ma duże błękitne kwiaty, złożone z kwiateczków języczkowych i zwrócone zawsze ku słońcu. Korzeń tej rośliny służy do wyrobu znanego surogatu kawy.

Powój polny (Convolvulus arvensis) jest powszechnie znaną pnącą się roślinką z rodziny powojowatych, której inne gatunki są właściwe przeważnie klimatom ciepłym. Białe, pachnące kwiatki powoju zamykają się na noc.

Starzec pospolity (Senecio vulgaris) wszędzie trafiający się jako chwast spotyka się często przy drogach, jest rośliną jednoroczną i kwitnie od wiosny do późnej jesieni.

Bławatek
Bławatek

Bławatek (Centaurea cyanus) zdobiący swymi błękitnymi kwiatami dojrzewające zboża, jest rośliną roczną, ma łodygę prostą, rozgałęzioną. Powierzchnia podłużnie brózdkowana pokryta jest białymi, wełnistymi włoskami, jakby pajęczyną. Kwiateczki osadzone na obwodzie koszyczka tej rośliny są większe od środkowych i wcześniej dojrzewają, ale nie posiadają zupełnie pręcików, a słupek mają nierozwinięty, są zatem kwiatami płonnymi. Tylko z mniejszych środkowych kwiatków purpurowej barwy rozwijają się nasiona.

Pokrzywa (Urtica dioica) ma łodygę czworokanciastą, liście naprzeciwległe. Łodyga i liście są najeżone białymi, zakrzywionymi włoskami. Każdy włosek jest wydrążony i w dolnej swej części wydęty; zawiera ostry, bezbarwny płyn. Dotykając się pokrzywy, przebijamy skórę sztywnym jej włosem, a w miejsce nakłute spływa drobna kropelka owego gryzącego płynu – nie więcej jak stu tysiączna część grama, sprawiając dotkliwy, gryzący ból. Pokrzywa jest rośliną rozdzielnopłciową, t.j. na jednych okazach znajdują się same kwiatki pręcikowe, na innych same słupkowe. Ostatnimi czasy zaczęto hodować pokrzywę na wielką skalę jako roślinę przemysłową, dającą mocne i trwałe włókna.

Czarnuszka (Nigella arvensis) ma 5 płaskich i zabarwionych działek kielicha, od 5 do 10 bardzo małych płatków korony. Każdy z płatków ma kształt woreczka, zawierającego wewnątrz miodnik. Czarnuszka polna jest jedynym gatunkiem tego rodzaju rosnącym u nas i spotykanym w zbożu.

Lnica (Linaria vulgaris) czyli Inianka z liści kształtu równowąskiego podobna do lnu; kwiaty jej, ułożone w gęsty kłos, mają koronę paszczękowatą, opatrzoną ostrogą. Naparu z lnianki używano dawniej jako leku.

Świetlik lekarski (Euphrasia officinalis), drobna roślinka, podobnie jak gatunek poprzedni należąca do rodziny trędownikowych, spotyka się na suchych łąkach i była używana dawniej jako lek w cierpieniach oczów.

Miłek wiosenny (Adonis vernalis) jest ładną rośliną o kwiatach czerwonej barwy z rodziny jaskrowatych. Liść miłka jest pierzasto-cięty.

Żórawinosek (Erodium cicutarium) czyli iglica pospolita ma kwiaty o dziesięciu pręcikach, z których pięć tylko opatrzonych pylnikami. Należy do rodziny bodziszkowatych.

Rozchodnik
Rozchodnik

Rozchodnik (Sedum acre) jest rośliną pospolitą po polach, ugorach i pagórkach piaszczystych. Jak wszystkie gatunki o liściu grubym i mięsistym, rozchodnik może się długo utrzymać przy życiu bez wody i dlatego wieńce z tej rośliny przez czas długi zachowują swą zieloność i puszczają nowe rozłogi. Rozchodnik pospolity i jego odmiana, rozchodnik sześciorzędowy, należą do rodziny grubiowatych.

Ostróżka (Delphinium consolida) posiada zabarwiony kielich, pięciodziałkowy, działka górna przedłużona w ostrogę, w której zamknięte są dwa płatki korony. Rośnie wszędzie dziko pomiędzy zbożem.

Koniczyna polna (Trifolium arvense), zwana także koteczkami różni się od koniczyny czerwonej jajowatym kształtem główek kwiatowych i wydłużonymi listkami. Cała ta drobna roślinka jest pokryta delikatnymi włoskami, pospolita na polach piaszczystych. Jastrzębiec kosmaczek (Hieracium Pilosella) jest najpospolitszym gatunkiem z 200 przeszło roślin, należących do rodzaju jastrzębca i nieraz bardzo trudnych do odróżnienia.

Jastrzębiec kosmaczek ma łodygę czołgającą się, liście jajowate, pod spodem pokryte gęsto białymi włoskami. Polska nazwa jastrzębiec, zarówno jak łacińska i niektóre cudzoziemskie, mają wspólne źródło w podaniu przywiązanym do tej rośliny, że ptaki drapieżne używają jej soku w celu wzmocnienia siły swych oczu.